Atasözleri / Atalar Sözü / Sab-Sav / Takmak / Xohono / Ülgercomok / Söpsek / Makal / Nakıl / Comok / Mesel / Darb-ı mesel

Mayıs 30, 2007

Ahıska Türkleri’nin kullandığı bazı Atasözleri

Filed under: Ahıska — Arslan Küçükyıldız @ 12:07 am

 ATALAR  SÖZLERİ

·         Ac gezmeden tox ölmex eydür. ·         Ac işletme, toxi terpetme. ·         Ac it furun yıkar. ·         Ac ne yemez? Tox ne demez? ·         Acluqdan qudurani sazlamax olur, toxluqdan qudurani saxlamax olmaz. ·         Ad adami bezemez, adam adi bezer. ·         Adam adi ile tanınur. ·         Adam verduğuni geri almaz. ·         Adamın adi çıxınca, cani çıxsa eydir. ·         Adamın düşmeni – köti dili, bir de köti qarisi. ·         Adamın yüregininen dili bir olsun gerek ·         Adami tez qocaldur il axşamdan yatan qari. ·         Adli kişi adından qorxar, Adsız kişi tanrıdan qorxar. ·         Ağ axça qara gün içindür. ·         Ağac dibinden su içer. ·         Ağac ekene rehmet oxunur. ·         Ağac yıxılanda baltalı da, baltasız da başının tüni keser. ·         Ağantn vari geder, xidmetçinin cani. ·         Ağılli gördüğuni, axılsız eşitduğini söyler. ·         Ağır kamğayi yel qaldırmaz. ·         Ağır qazan gec qaynar. ·         Ağır qazan gec qaynar. ·         Ağırmiyan baş yastux istemez. ·         Ağla, derdin yitsin. ·         Ağlamayana meme yoxdur. ·         Ağlamiyinen gülmax baci-qardaşdur. ·         Ağzan sığari lukmayi al. ·         Ağzımın tadı tuz, heppisinde ucuz. ·         Ağzının aşi degül, yoxsa bene can qoymaz. ·         Al qapide, sat qapide, işin yoxsa, yat qapide. ·         Al qoşovi gir axora – yağurli mal qucunur. ·         Alan vurdi, satan yanğıldi. ·         Alışux ağzın tövbesi yoxdur. ·         Allah asılsıza düşürtmesin. ·         Allah bin dert vermiş, bin bir de derman. ·         Allah demiş – çalış, qulum, vericiyim. ·         Allah möminlere her şeyi bağışlar. ·         Allahdan buyrax, ağzıma quyrux. ·         Amanata xeyanet olmaz. ·         Ana kimi yar olmaz, veten kimi dövlet var. ·         Ana qısmi bedva edende memeleri duva edermiş, ·         Ana qızına taxt vermiş; baba qızına baxt vermiş. ·         Ana-baba olanda ana-baba qedrini bilürsün. ·         Ana-babanın qedrini bilmeyen bişqasının ne bilir? ·         Anam-bacım kimdür? – Eyi komşim. ·         Anandan izinin, axıldan ceyizin olsun. ·         Anasına bax tanasıni al. ·         Anasına bax-qızıni al, qırağına bax-bezini al. ·         Anasının qız vaxtını söyliyer. ·         Anasının sevgülli oğli çoban olurmuş. ·         Anasi qızıni ögse – burax da qaç, el ögse al da qaç. ·         Ara sözü ev yıxar. ·         Arasan-bulursun. ·         Araya giren – belaya girer. ·         Arif adam terif istemez. ·         Arkadan vuran namerddir. ·         Armudun iyisini meşedeki aviler yiyar. ·         Artuk aş ya qarın ağrıdır, ya baş. ·         Artux mal gözmi çıxarur? ·         Asıl azmaz, bal kokmaz, Asılsızdan kerem gelmez. ·         Aş ol, keş ol, xoşun işine qarışma. ·         Aşaği tüfürürsen – saxal, Yoxari tüfürürsen – buyux. ·         Aşığa sinek sesi saz gelür. ·         Aşıx gülegen olur, dertli söylegen. ·         Aşi yox, oroc tutar, İşı yox, namaz qılar. ·         At bazannda eşşek satılmaz. ·         At olmayan yerde eşek de atdur. ·         At yerine eşek bağlama. ·         Ata dost kimi bax, düşmen kimi bin. ·         Atda qarın, yigitde burun. ·         Atılan ox geri dönmez. ·         Atın izi itin izine karışmaz. ·         Atın ölümü teki arpadan olsun. ·         Atına baxan ardına baxmaz. ·         Avi meşeden küsmüş, meşenin xeberi yox! ·         Aviden qorxan meşeya getmez. ·         Avlu çürür, borc çürümez. ·         Ax, benim kisem, minnetsiz yesem. ·         Axar su geder, qalmaz. ·         Axılli düşmen, nadan dostdan yaxşıdür. ·         Axılli düşmenden qorxma, deli dostdan qorx. ·         Axılliye hesret qaldım, deli bacayi aşdi., ·         Axılliye qırx gün deli desen deli olur. ·         Axılliynen çekişmax ceyilinen halova yemeden eydür. ·         Axılsız baş elinden sefil ayax neler çekiyer. ·         Axiretde qomşi hexi sorulur. ·         Ay variken, yıldızlara ne minnet. ·         Ayağıma yer edem, gör bir sene ne edem. ·         Ayaxla geden gelür, başla geden gelmez. ·         Ayda yilde bir namaz anide şeytan qoymaz. ·         Ayıb söyleyenin ayıbını söylerler. ·         Ayın on beş güni qaranluz olsa da, on beş güni aydınluxdur. ·         Ayvaz – qassad, hep bir hesap. ·         Az idi arux-urux, biri de geldi tabani cırux. ·         Azan quşun ömri az olur. ·         Azi bilmiyan çoxi heç bilmez. ·         Baba baba olsa, oğul da oğul olur. ·         Baba olmamış baba qedrini bilemesin. ·         Baba olmax qolaydur, babalux etmax çetindür. ·         Baba qısmi bedva edende buyuxlari amin diyarmiş. ·         Babamın evi uzax olsa, ögünmeye ne var? ·         Bacanın egriluğuna baxma, tütünün düz çıxmasına bax ·         Bali barmaği uzun degil, nasibli yiyer. ·         Balta ağaci kesmezdi, sapi ağac olmasaydi. ·         Baltada var ise, sapda da var. ·         Baluğun emri sudan çıxanacandur. ·         Bar veren ağaci kesmezler. ·         Başxasını çaruğun geyen tez açmur. ·         Başxasının elininen tikan yolma ki, “hayıf sene tikan” olur. ·         Başxasının qaşuğinan qarın doymaz. ·         Bataxluxda çırpınmaq olmaz. ·         Baxmaynan ögrenmağ olsa, it de qesep olurdi. ·         Bay qaftan geyse, “xeyirli olsun” diyarlar, yoxsul geyse, “nerden buldun” diyarlar. ·         Bayaz atinen cehil ağaya qulluq etme. ·         Bayaza bayaz diyarlar, qaraya qara. ·         Bayazın adı var, qaranın dadi var. ·         Bazısi arar – bulamaz, bazısi bulur – yiyamaz. ·         Beg deduğun ne, begenmeduğun ne? ·         Beglere inanma, suya tayanma. ·         Behşiş atın dişine bakılmaz. ·         Bekliyan beg olur/Beklemiyan qul olur/·         Bekliyana verürler/Beklimiyani dögerler. ·         Beşiginimi yügürümişin? ·         Beyaz at arpa yemez. ·         Bin gör, bir al. ·         Bin qula yalvarmaxdan bir kere peyğembere selavat getir. ·         Bin tedbiri bir teğdir pozar. ·         Bine bir söyle, bire bin söyle. ·         Bir axilli baş bin başi saxlar. ·         Bir ayax sen gel, iki ayax ben gelem. ·         Bir baba dokkuz oğul besler, Dokkuz oğul bir babayi besliyamaz. ·         Bir baltaya sap ol. ·         Bir bilenden qorx, bir de bilmezden. ·         Bir bilmem bir qezayi qurtarur. ·         Bir bişi – qırx kişi. ·         Bir gelen bir daha gelür, sabır et. ·         Bir günün begliğu de begluxdur. ·         Bir insan ataş olsa da dünyayi yakamaz. ·         Bir köçmax – yüz talanmax. ·         Bir müşteriye dükan açılmaz. ·         Bir tavuğun başın sadağasi bir yumurtadur. ·         Bir yumurta, oni de dürte-dürte. ·         Bire yeten ikiye da yeter. ·         Biri od olanda biri su olsun gerek. ·         Bismillah demeynen donuz bostannan çıxmaz. ·         Bitmez iş olmaz. ·         Biz geldüx gelini görmeye, Gelin getdi tezek yığmaya. ·         Bize de bir gün toğar. ·         Boğulsam da, böyük suda boğulem. ·         Boşluğun belasından söz çox olur. ·         Bögünün yarıni var, yarınin bir xoş güni vardur. ·         Böyügün sözüni tutmiyan uluya-uluya qalur. ·         Böyügyni tanmıiyan allahıni de tanımaz. ·         Böyük başın böyük derdi olur. ·         Böyük luxma çeyne, böyük söyleme. ·         Böyüksüz evde bereket olmaz. ·         Buğda – etmegin yoxise, tatli dilin olsun. ·         Bulanux suda boy verme, boyun görünmez. ·         Bulutdan nem qapiyer. ·         Buna el demişdürler, selin ögüni keser. ·         Buynuzsuz koçun haxi buynuzli koçda qalmaz. ·         Camiden de qaldi, medreseden de. ·         Ceyilluxda odun yığsan. qocaluxda titremezsin. ·         Ceyulluxda daş daşi, qocalanda ye aşi. ·         Ceyulluxda para qazan, qocalanda qur qazan. ·         Çağırılmamiş misefır mindersiz qalur. ·         Çağrılan yerden qalma, çağrılmiyan yere ayax basma. ·         Çalıncı her keşi çalıncı zanar. ·         Çaliden aldi, çamura basdi. ·         Çamura taş atma, yüzüne sıçrar. ·         Çeken öküze vururlar, ·         Çıxılmaz bir soxaxdayım. ·         Çıxmiyan canda ümüd var. ·         Çik yumurta soyulmaz. ·         Çingeney altun qefese qoymiş. ·         Çobansız tavari qurd yiyar. ·         Çocux teregi, tana merek qurtarur. ·         Çogunun yanında atın quyruğuni kesme, biri uzun, biri qısadur diyar. ·         Çor diyana sen can de. ·         Çox ağliyan ulusini bulamaz. ·         Çox ögülen çürük çıxar. ·         Çox söyliyen çok yanulur. ·         Çoxi gören aza qayil deyil. ·         Çoxi iştiyan azdan da olur. ·         Çuvalduza yumrux vurmazlar. ·         Çürük iple quyuya enilmez. ·         Çürük taxta mux götürmez. ·         Dadli-dadli söyliyer, aci-aci söker. ·         Dağda qurutdan, bağda tutdan olma. ·         Davada ağac ortadakına deger. ·         Daveye bürc lazım olsa, boynuni uzadur. ·         Dedugini diyer, demeduğini geder-gelmeze yolliyar. ·         Degirman bilduğini eder, Çemberin çek-çuki gendine qalur. ·         Degirmana giren çaqqal, dirgana dözsün gerek. ·         Degirmana su nerden axduğun ögren. ·         Degirmançi ac qalmaz. ·         Deli ağlamaz, derdli gülmez. ·         Deli deliyi görünce degenegini saxlar. ·         Deli demiş, haxilli de inanmiş. ·         Deli gülegen olur, derdli söylegen. ·         Delinin etiğuni haxilli etmez, ·         Deliye uyan deli olur. ·         Demür nemden, insan qemden çürür. ·         Demüri sicax-sicax dögerler. ·         Deniz olub taşma, elinden gelmiyen işe tolaşma. ·         Derd adama selinen girer, misxalinen çıxar. ·         Derd bir olsa ağlamaya ne var. ·         Derd bulmax qolay, yitirmax çetindür. ·         Derd derde oxşamaz. ·         Derd var deler keçer, Derd var geler köçer. ·         Derdi çeken bülür. ·         Derdin derd bilene söyle. ·         Derdini gizleden davasıni bulamaz. ·         Derin bulax bulanmaz. ·         Dermene inanma, dermansız da qalma. ·         Dertli gezsen tez ölürsün. ·         Deseler ki, göyde toy var, qariler merdivan ararlar. ·         Deşi xocaya, döşi xocaya, yeddide bir başi xocaya. ·         Deve xurmay seçmez. ·         Deveden böyük fil var. ·         Devetsiz geden mindersiz oturur. ·         Deyilen söz geri gelmez, ·         Dilen güc verme, işen güc ver. ·         Dilen zor verme, elen zor ver. ·         Dilin gemügi yoxdur. ·         Diş çeynemeynen qarın toymaz. ·         Diyerler zamaninen hep unudulur sevgiler. ·         Dizimde oturiyer, saxalimi yoliyer. ·         Dost acıdıb söyler, düşmen güldürüb. ·         Dost arasi pak gerek. ·         Dost başa baxar, düşmen ayağa. ·         Dost daşi keti deger. ·         Dost gelen güni bayram olur. ·         Dost yolunda tufan olur, qar olur. ·         Dostumuz dost olsun, düşmenimiz kor olsun. ·         Dostun yoxsa – ara, tapanda – qori. ·         Dovuzun bitini elen alma ki, başarı çıxar. ·         Dögme kirase qapisini, dögerler senin qapini. ·         Dünden söyleme, bögünden söyle. ·         Dünya beş günlüxdür, beşi de qara. ·         Dünya yalan dünyadur. ·         Dünya yansa, bir xorum oti yanmaz. ·         Dünyaya ümidinen yemişler, bize de bir gün toğar. ·         Düşman ocax başında. ·         Düşmen etek altından çıxar. ·         Düşüne-düşüne görer işi, sonra peşman olmaz kişi. ·         Düşünmeyıb oturan qalxarken ayıblanır. ·         Düz söz baş keser. ·         Düz söz qıhıncdan keskün. ·         Edecağından söyleme, etdiğunden xeber ver. ·         El ağzınnan quş tutulmaz. ·         El ağzi – çuval ağzi. ·         El ağzi faldur. ·         El atduği taş uzax geder. ·         El atına binen tez ener. ·         El eli yıxar, el de dönüb yüzi. ·         El eliynen tikan yolma, yazıx sene tikan derler. ·         El gözi terezidir. ·         El için ağlayan gözden olur. ·         El keçduği körpüden sen de keç. ·         El sözüne uyan evini tez yıxır. ·         Elden geden ele gelmez. ·         Elden olan gözden olur. ·         Ele uyan evsiz qalar. ·         Eli egri hep düzluxdan söyler. ·         Eliaçığa allah kendi yetürür. ·         Elinden gelse, adami bir qaşux suyinen boğar. ·         Elinen açılani dişinen açma. ·         Elinen gelen derd dügündür. ·         Emür paşanın, çubux meşenin. ·         Enemeduğun yere çıxma. ·         Enişden gene yoxuş eydur. ·         Er qaxaninen er evlenen yanğılmemiş. ·         Ereb toyunca yiyar, türk ölünce yiyar, ·         Eringenden gene axsax eydür. ·         Eringenin qazancını it yiyar, yaxasıni – bit. ·         Esgi şehere teze nırx qoyma. ·         Esgi yırtılmasa, tezesi olmaz. ·         Eski düşman dost olmaz, eski dost düşman olmaz. ·         Eski pambukdan bez olmaz, eksi düşmandan dost. ·         Eski yırtılmasa tezesi olmaz. ·         Eşege atlas-çul vursan, gene eşegdür. ·         Eşegi satdım, "hoş" demekden qurtuldum. ·         Eşegin cani yansa, ati de keçer. ·         Eşegin ölümi ite dügündür. ·         Eşek ne bülür, xurma ne tadur. ·         Et gömüksüz olmaz. ·         Etinen dımax arasına girme. ·         Etmegi tek yiyanın boğazunda qalur. ·         Etmegin çoxuni yetimin ögüne qoy. ·         Etmek elden, su gölden. ·         Etmek ögüci olma. ·         Etmeki etmekçiye büşürtür, birini de artuq ver. ·         Ev alma, alanda qomşi al. ·         Ev sözsüz olmaz, degirman tozsuz. ·         Ev tanasından öküz olmaz. ·         Ev üstüne ev olmaz. ·         Ev yıxanın evi olmaz. ·         Evde bülbül, dişerde quzi. ·         Evdeki bazar çarşide keçmez. ·         Evinden çıxan ev qeder yıxılur, kövünden çıxan köv qeder. ·         Evvel-evvel qapaz çalan uçamaz. ·         Ey söz demür qapiler açar. ·         Eyi evlad babayi vezir eder, kötisi rezil. ·         Eyibsiz yar iştiyan yarsız qalur. ·         Eylik et ki, eylik göresin. ·         Eyluge eylük olsa, öküze biçax vurulmaz. ·         Ezelden gülmiyan sonunda da gülmez. ·         Eziyyetin ben çekdim, sefasını eller. ·         Ezizim ezizdür, canım ondan da eziz. ·         Fağırın ahi. endürür şahı. ·         Fağırların düşgüni/Bayaz geyer qış güni/Zenginlerin azğıni/Kürk geyiner yaz güni. ·         Fikirleşmenin axri deliluxdur. ·         Fite uyanın evi yıxılur. ·         Fitneden uzax tolan. ·         Fuxara kendi çıxışıni bilse oger, fuxara olmaz. ·         Fuxaranın gozi tox olur. ·         Gec buldum, tez yüyürtdüm. ·         Gec olsun, güc olsun. ·         Gedeni tutmax olmaz. ·         Geder bağlar qorasi, qalur yüzler qarasi. ·         Gelen gedene rehmet oxudur. ·         Gelen gedeni aratır. ·         Gelende “paşam”, gedende “ağam”. ·         Gelin inek sağamaz, havli egridur diyar. ·         Gelin oldun, dilin çek. ·         Gelinin eyisi olmaz, qızın da kötisi. ·         Gendi gözel yox, qelbi gözel olsun. ·         Gendinden yoxarilere baxma, bir az de aşağilere bax. ·         Gendini tanımiyan allahini de tanımaz. ·         Gezağan qari iki evi viran edir. ·         Gezeğan gelinnen, güleyen qızdan çarşi – bazardakı loti eydir. ·         golse daşinen, sen get aşinen. ·         Gökde yıldız ararkon. yerdeki çuxuri görmir. ·         Gökden on iki alma düşdi, on bir dediler, bir da sabur et dediler. ·         Göke direk yox. ·         Göl yerinde su eskik olmaz. ·         Gölgesinde yatacaq ağaci budama. ·         Gördüğün qoyub, eşitduğan inanma. ·         Gördün deli, savul geri. ·         Gören göz yol aramaz. ·         Gören göze kül sepme. ·         Görmemişe gösterme, görmemişden eskük etme. ·         Gövül ferman dinlemaz. ·         Gövül omduğu yerden küser. ·         Göyduği ipek, yeduği kepek. ·         Gözel aşi tez bişer. ·         Gözel sevmeye töbe olmaz. ·         Gözele göz deger, qelbe söz. ·         Gözi ancaq toprax toyurur. ·         Gözünde yaşi var, tasinda aşi yok. ·         Gul tikansız olmaz. ·         Güne göre kürkün gey. ·         Günleri sayduxca uzanur. ·         Hacdan gelen ben, xeber veren sen. ·         Hava geçen yerden suda geçer. ·         Hax batil olmaz. ·         Haxıl başın böyükluğunda.dögül. ·         Haxılli büduğim söylemez, deli söylediğuni bilmez. ·         Haxılsız baş, neynar traş? ·         Haxılsız kişi paray neder? ·         Haxlan keçen başan keçer. ·         Haxli kesenin qapisidür. ·         Hayinen gelen, huyunen geder. ·         Hayinen gelen, vayinen geder. ·         Hazır aşa tik qaşux. ·         Hekim kımdür? – başa keçen. ·         Hem suçli, hem gücli. ·         Her derdin bir dermanı vardur. ·         Her esen yele uyma. ·         Her gün ömürden gediyer. ·         Her işi qurtardide, lacordiya qaldi işi ·         Her keş kendi babmi bulur. ·         Her keş kendi derdine yanar. ·         Her keşe gendi Veteni ezizdür. ·         Her kövün soğan toğramasi başxadur. ·         Her öküzi bir çomağinen sürmezler. ·         Her qari kendi evinin hem quli, hem xanımidür. ·         Her sılığa uyan tez döner. ·         Her taraxda bezi var. ·         Her xeberi çocuxdan al. ·         Her yerin kendi adeti var. ·         Her zemiden bir taxıl, her başdan bir axıl. ·         Hers gelür, göz qaralür, hers gedür yüz qaralur. ·         Hersin çıxıyer, burnun dişle. ·         Hersin çıxıyer, savux suya gir. ·         Işi yari-buçuk görme. ·         Iştiyanın bir yuzi yara, vermiyanın iki üzi. ·         İki gövül bir olsa, samanlux da saraydur. ·         İki qarili evde dirlux olmaz. ·         İlk baxtım – altun baxtım. ·         İlk vuran oxçudur. ·         İnanma dostan, saman teper postan. ·         İnek almaz, tana sevmez. ·         İnek öldi xab kesildi. ·         İnsan evledi dünyada tek olmaz, cüt olur. ·         İnsan insanan yük olmaz. ·         İnsan ne bulsa, kendinden bulur. ·         İnsan qocalsa da, yürek qocalmaz. ·         İnsan sözünden, öküz buynuzundan tutulur. ·         İp qırılduği yerden bağlanur. ·         İpe un sariyer. ·         İşliyanda çoxinen işle, yiyanda azinen ye. ·         İt ile çuvala girilmez. ·         İt ölür de sahabi çıxar. ·         İt qışi çıxarur, amma derisi ne çekir. ·         İtin ölumi gelince çobanın degenegine sürünür. ·         Kamil ögren – it dili olsun. ·         Karib kuşun yuvasini allah yapar. ·         Karibe bir salam bin altuna deger. ·         Karibin boyni bükük olur. ·         Karibin kimsesi yox, allahı vardur. ·         Karyıli – varyıli. ·         Katıksız etmek boğazdan keçmez. ·         Keçen günlerin harmanini sovurma. ·         Kedi cigere yetişmezse, orucdur deyer. ·         Kediye neynir ismarlamazlar. ·         Kefenin cefı olmaz. ·         Kendi düşen ağlamaz. ·         Kesdeneden (şabalıd) çıxmiş, qabuğuni begenmiyer. ·         Keser kendi sapıni yonmaz. ·         Kesilen baş yerine gelmez. ·         Kime ne seslesen oni eşidürsün. ·         Kimi bildisem haci, boynundan çıxdi xaçi. ·         Kimin mumi sabağacan yanmiş? ·         Kimsenin ahi kimsede qalmaz. ·         kişi ne etsin ki/Yokari assa his olur./Aşaği qoyşa pas olur /Vurub öldürse yas olur. ·         Kişi olan sözünde durur. ·         Kişinin hörmeti gendi elinde azdur. ·         Koç nereden olur-olsun, quzunun sesi avluda duyulsun. ·         Komşinin quzusi komşiya koç görünür. ·         Komşuda pişer, bize de düşer. ·         Kor degenegini bir kere yitürür. ·         Kor odur ki, düşdüği quyuya bir de düşe. ·         Kosadan buyux iyidir, buyuxdan saxal iyidir. ·         Köçdüğun yurdun qedrini qonduğun yurdda bilürsen. ·         Köç-küçe tayandi, qırğın yeni oyandı. ·         Kölgede biten oğacın meyvesi olmaz. ·         Köşe taşi yapiden düşmez. ·         Köti adamnan dert eskük olmaz. ·         Köti hava düzelür, köti insan düzelmez. ·         Köti it ne yiyar, ne başxasına yedürür. ·         Köti olmasa eyin qedri bilinmez. ·         Köti söz sahabınındür. ·         Köti sözi qulax ardi et. ·         Köv üstüne köv olur, ev üstüne ev olmaz. ·         Kövül umduğundan küser. ·         Kövülsüz sevmenin gözsüz oğli olur. ·         Küçük daş baş yarar. ·         Küçük kövün böyük ağasi. ·         Küçükler suç işler, böyükler bağışlar. ·         Külden tepe olmaz. ·         Laf kiseye gırmez. ·         Lafdan gümrük alınmaz. ·         Lafla peynir gemısi yürümez. ·         Mal adama hem dostdur, hem düşmendür. ·         Mal senin, meslehet senin. ·         Malının yanında saabi gerek, oğli yoxsa da, babasi gerek. ·         Merdivani ayax-ayax çıxarlar. ·         Mermer – ey daşdan, eylik – iki başdan. ·         Meydan bulmuş, at bulmamış, at bulmuş meydan bulmamış. ·         Meyvali ağaca daş atan çox olur. ·         Meyvasız ağaca heç kim taş atmaz. ·         Meyxaneçiden şahid iştediler, serxoşi gösterdi. ·         Mezar taşiyla iltifat olmaz. ·         Misafırin rizi kendinden ireli gelir. ·         Misefir evin yaxuşuğidir. ·         Misefir üç günluxdur. ·         Mollanın deduğuni de, etduğuni etme. ·         Mum dibine işıx vermez. ·         Namus geder, dönmez geri, yoxdur onun belli yeri. ·         Namusi altuna degişmezler. ·         Ne coraba yamaxdur, ne şarvara yamax. ·         Ne çabux ol asıl, ne yavaş ol basıl. ·         Ne qeder bilsen de, gene bir bilmişden sor. ·         Ne ver, ne de peşine get. ·         Ne ver, ne de peşine get. ·         Nere gedirsin, oranın arabasına binersin. ·         Nesibe zaval yoxdur. ·         Nesibinde varise qaşuğan çıxar. ·         Oğlan doğurdum-oydi beni, qız doğurdum-soydi beni. ·         Oğlan evlenür, beg oldum sanur. ·         Oğlan olan yerde oğurlux saxlanmaz, Qız olan yerde igne gizlenmez. ·         Oğlum oldi – gülüm oldi, everdim – elin oldi, ayurdum komşim oldi. ·         Oğul babasına göre süfre açar. ·         Oma-oma döndüm muma. ·         Onde geden yorulur, arxada qalan soyulur. ·         Otuz iki dişden çıxan otuz iki mehelleye yayılur. ·         Ovçi ne qeder biliyerse, avi de o qeder biliyer. ·         Oxlavısız tutmac olmaz. ·         Öküzi buynuzundan, insani sözünden tutarlar. ·         Öküzün çekdüğüni qayışdan sor. ·         Ölen can qurtatur, vay qalanın halına. ·         Ölum ile öc alınmaz. ·         Ölü gözünde yaş olmaz, imam evinde aş olmaz. ·         Ölümden başxa her şeye çare var. ·         Ölümi göreceksen ki, bayılmaya da razı olasın, ·         Ölümi olan bir gün ağlar. Delisi olan her gün ağlar. ·         Ölünün yüzi serindür. ·         Ölüye ağlamaz, diriye gülmez. ·         Önde geden yorulur, arxada qalan soyulur. ·         Önüne baxma, sonuna bax. ·         Öpülecek yüzi tüfrülecax etme. ·         Papaği keçi derisinden, xeberi yok gerisinden. ·         Papaxçının papaği olmaz. ·         Paran vardur, çerşi-bazar senindür. Paran yoxdur, sırıt, allah kerimdür. ·         Paşanım işi de poşaya düşarmiş?! ·         Paşanın varı getmiş, paşanın cani çıxmiş. ·         Peynil-etmek yemesen, kimse demez ki, yiyansan. ·         Qalan işe qar yağar. ·         Qalan işe qar yağar. ·         Qanliden uzax goz. ·         Qapiye geleni qataxlamazlar. ·         Qaraya bayaz deyilmez. ·         Qari var – arpa ununnan aş eder, qari var – buğda ununi daş eder. ·         Qari yüzli adamnan (kişiden), adam yüzli qariden elheze. ·         Qarili-varili. ·         Qarisi küti olan adam tez qocalar. ·         Qarnın toymiyan yerde acluğun bildürme. ·         Qarsisiz ev – susuz degirman kimidür. ·         Qaşuğinen aş verib, sapinen göz çıxarma. ·         Qazan qarasi geder, yüz qarasi etmez. ·         Qelemin ucunda qılınc güci var. ·         Qembersiz dügün olmaz. ·         Qeribin dosti olmaz. ·         Qeribin kimsesi yox, allahi vardur. ·         Qeza gelende geliyerim demir. ·         Qılınc qınini kesmez. ·         Qılıncsız qırğına düşdüx. ·         Qırıx etmek birleşmez. ·         Qırmızı gömlek gizlenmez. ·         Qırmızi gömlek gizlenmez. ·         Qırx gün günahkar, bir gün tövbekar. ·         Qırx illik balığa üzmek ögredir. ·         Qırx oğri bir çıplaği soyamamış. ·         Qırx qurda bir aslan ne yapsın? ·         Qırx yillux yanux eylanmaz. ·         Qız beşikde – cehiz sanduxda. ·         Qız evinde danqur-dunqur, oğlan evinde xeber yox. ·         Qız sabahi-qala sahabi. ·         Qız yükü- duz yükü. ·         Qızın qövli bende, şalvarı başxasında. ·         Qızıni dögmiyan dizini döger. ·         Qızi kendi – kendine qoysan, ya halvaçıya, ya davxılçiye köçer. ·         Qismetden artux yemek olmaz. ·         Qoca kafır misliman olmaz. ·         Qoçun buynuzi qoça ağırlux etmez. ·         Qorxan göze çöp düşer. ·         Qorxax bezirgan ne xeyir edur, ne zerer. ·         Qoyuna çoban – tarlaya sapan. ·         Quduzun ömri qırx gündür. ·         Qurban olem tipiye (küleye), gendi getürdi qapiye. ·         Quri ağaca qan sürtme. ·         Quri qaşıx ağız yırtar. ·         Quri selemi yel alur. ·         Quri torbaynan at bir kere tutulur. ·         Qurumuş ağacın gölgesi olmaz. ·         Qutli gün toğuşundan bellidür. ·         Sabax naxıra, axşam axora. ·         Sabax qismetini kimseye verme. ·         Sabonnadux suya qoydux, gene bizim qara cocux. ·         Sabur eden her şeye ulaşur. ·         Sabur eden her şeye ulaşur. ·         Sadağa veren eller derd görmez. ·         Sağ baş yasdux iştemez. ·         Sağı soldan baxıb söyle. ·         Sağıldım, sağıldım, axırda da tokmük vurdi tağıldım. ·         Sağır eşitduğini, kor tutduğuni buraxmaz. ·         Sakın, yeddi toy, yeddi bayramda söylerler. ·         Samannuxda kedi bin yil yaşasın. ·         Sanat altın – bilerzikdür. ·         Sayanin quliyam, saymiyanin sultani. ·         Saymaduğun taş, yarar baş. ·         Seadet qapiden girende, sefalet bacadan çıxar. ·         Sen biliyen bir-iki, eller biliyer bin iki. ·         Senden ötri xasta olana sen öl. ·         Sene ton çıxsa, bene de yelek. ·         Senetine kim xor baxar, boynuna torba taxar. ·         Seni senden sormazlar, elden sorarlar. ·         Sert olma, merd ol. ·         Sev seni seveni, iki dişli qarise. ·         Sevenin gözi kor olur. ·         Sevme seni sevmiyani, kökden enen hürise. ·         Sımarlamayinen hac qabul olmaz. ·         Sinek murdar dequl, yürek bulandurur. ·         Sivri başda axıl durmaz. ·         Son biliyen bir-iki, eller biliyer bin-iki. ·         Soylu soyuni yuturmez; soyuni yütüren soysuzdur. ·         Söyliyene baxma, söyledene bax. ·         Söz bir, meslehet iki. ·         Söz bir, qulax iki. ·         Söz sözün küsküsidür. ·         Söz var ev icin, söz var el için. ·         Söz var ev için, söz var el için. ·         Söz var gelür geder, söz var delür geder. ·         Söz var, aş bütürür, söz var, baş yütürür. ·         Söze gelende usta, işe gelende xasta. ·         Sözi yerinde söyle. ·         Sözin düzüni cocux diyar. ·         Sözin gerçegi yerennüginen deyilür. ·         Su bulandurmaynan balux tutulmaz. ·         Su geder, çuxuri bulur. ·         Su geder, qum qalur. ·         Su kimi ömrin olsun. ·         Susuz ağac meyve vermez. ·         Suya düşse quri çıxan oğuldur. ·         Suyi qoyub ataşnan oynama. ·         Sükut atın tekmügi böyük olur. ·         Şefteliden bağ olmaz. ·         Şeytan getdi, meydan bize qaldi. ·         Şeytanın dostluği dar ağacına qederdür. ·         Tac olmaynan şah olmaz. ·         Tağın da derdi tağ boydadur. ·         Tanri nişan vurduği quldan qorxmax gerek. ·         Tarlada izi olmayan sufrada yüzi olmaz, ·         Tatli dil yılani deşiginden çıxarur. ·         Tatli suyi kim içmez. ·         Tava delux, tas delux, bu da geldi üstehıx. ·         Tek ayranın olsun, sinek Bağdaddan gelib qonar. ·         Tiken battığı yerden çıxar. ·         Tilki tilkiye diyar, tilki de dönüb quyruğuna. ·         Tilkinin bazarda ne işi var? ·         Toğmaduğun oğlana ad qoyma. ·         Toğri geden tolaşmaz. ·         Toğri olan, her kişiyi toğri sanar. ·         Toğriya allah yardımçi. ·         Topal eşşeginen karvana qoşulma. ·         Topalinen gezen axsamayi ögrenür. ·         Tovşan ne küçük, qulaği ne böyük. ·         Toxun ögüne aş qoysan, bin türli behane bulur. ·         Toydan sonra nağara, xoş geldin Bayram ağa. ·         Tutulmiyan oğri – begden toğri. ·         Tuz-etmek dostluği pozmaz. ·         Tuzsuz aşa şoker de qoşsan tadi gelmez. ·         Türk atının samani bol gerek. ·         Türk geden yere bereket gedir. ·         Türk para bulsa tavara verür. ·         Türk sögduxca qızar, turduqca bezer. ·         Türk şerlünin qulidür. ·         Türk zoppasi görmemiş. ·         Türkün sonraki axli bende olsa. ·         Ucuz veren tez satar. ·         Uli gözi ile qız al, orgen gözi ile at al. ·         Unu uçiyerdi, kepegi qaçiyerdi. ·         Ununi elemiş, elegini asmiş. ·         Ustadıni xor gören boğanıza torba taxar. ·         Uzax getme-canım çıxar, yaxın gelme-qoxun gelür. ·         Uzun yaşın axri gene ölümdür. ·         Üşümüş yilani qoynan qoyma, isınen kımı seni sancar. ·         Var başinı gizlemez, yox da daşdan qevidir. ·         Var-dövletim yitürdüm, canımi Vetene yetürdüm, ·         Varlının xorizi da yumurta qoyar, tavuği de. ·         Vaxtıni yitüren bextini yitürür. ·         Vaxtsız öten xoruzun başıni keserler. ·         Veren eli kemsezler. ·         Veten hesreti çekdim, gözlerime qan geldi, ·         Vetene geldim, imana geldim. ·         Veteni sevmax imandandur, vay ona ki, içinde olmiya. ·         Vetenime geldim-imana geldim. ·         Vetenime qovuşdum, cesedime can geldi. ·         Veten-veten deyip sızladi yürek. ·         Vurğudun bir yumurta, oni da dürte-dürte, ·         Xain adam qorxax olur. ·         Xalq gözi terezidir. ·         Xalqa quyi qazan kendi düşer. ·         Xasta, çorbayi qoymaz tasda. ·         Xastalux şaşurur, ölüm yıxar. ·         Xastayi buza yollamazlar/Aşığı söze yollamazlar. ·         Xeyir say eşine, xeyir gelsin başına. ·         Xeyirsiz oğlannan, namusli qız eydür. ·         Xırman yelinen, dügün elinen olur. ·         Xırmana giren posrux dirqana tayanur. ·         Yad gele-gele biliş olur, bilen varmaya-varmaya yad olur. ·         Yağ taşanda kepçenin bahası olmaz. ·         Yalançının ipinen quyuya enmax olmaz. ·         Yalançının quyruği peşinde olur. ·         Yalançının yeminine inanma. ·         Yapmaduğun gövüli qırma. ·         Yaralının derdini ne bülür yarasızlar. ·         Yatağan arslannan gezegen tilki eydir. ·         Yaxın adamın yoldiğu saxal bitmez. ·         Yaxşi niyat yarım dövlet. ·         Yaxşuluğa yamannux, kor eşşege samannux. ·         Yaz qışından belli, qız qardaşından. ·         Yazan da Bedel, pozan da Bedel. ·         Yazda ayransız olma, qışda yorğansız. ·         Yazılan yazi başa gelür. ·         Yazın yalağı, qışın sicax yemeginden eydür. ·         Yel esende yelleniyer, yol görende yollaniyer. ·         Yetim demiş ben gülerim, allah demiş ben nerdeyim. ·         Yetim xırsuzluğa çıxar, ay ilk axşamdan toğar. ·         Yeyilmemiş aşa dua qılınmaz. ·         Yigide qırx günah azdur. ·         Yigidim sağ olsun, bulunmiyan qız olsun. ·         Yigidin başna her iş gelür. ·         Yilani yarali buraxmazlar. ·         Yiyan bilmesa, toğriyan bülür. ·         Yiyan içar, qonan köçer. ·         Yolsuz geden tez yorulur. ·         Yolundan çıxan tez yorulur. ·         Yoxdan kosa yaxşidur. ·         Yoxsulun bayla ne qardaşi, eşşek atın ne yoldaşi. ·         Yumurtadan yüng qırxılmaz. ·         Yumurtanın sansından pay oman cehennemluxdur. ·         Yurdundan sürülen yurduna varınca ağlar. ·         Yuxi yastuk iştemez. ·         Yuxliyan yilanın quyruğuni basma. ·         Yügrek at qemçi işletmez. ·         Yügrek at yemini kendi arur. ·         Yüksek olma, vura-vura endürürler, alçak olma, basa-basa yere keçürürler. ·         Yüksekden baxan alçağa tez enür. ·         Yürek şüşe kimidür, qırdın, yapamazsan. ·         Yürüş vardur ki, duruşdan beterdür. ·         Yüz bilsen de bir bilenden sor. ·         Yüzen gülen arxadan söyler. ·         Yüzger esmese yaprax oynamaz. ·         Yüzüne bax, ondan su um, ·         Zamanaya bax, aviye qaval çaldirüyer. ·         Zehmetinen yeyilen aci soğan, minnetinen yeyilen baldan tatlidür. ·         Zengin arabasıni dağdan aşırur, yoxsul düz ovada yoluni şaşurur. ·         Zerelin yarısından da dönsen xeyirdür. ·         Ziyada xarçlamax mekrüfdür. ·         Ziyade xarçlamax mekrüfdür. ·         Ziyankerden qeza eskik olmaz. ·         Zorinen gözelluz olmaz. ·         Zorun var ise, zurnaçi başi ol.  

http://www.ahiskali.com/kultur/atasozlari.htm

2 Yorum »

  1. 729 derlenmiş atasözü, sürgün yemiş Ahıskalılar için hiç de fena bir rakam değil ama yine de dikkatli bir araştırmacının bu konuyu yeniden ele alması lazım. Arslan

    Yorum tarafından okuz — Mayıs 30, 2007 @ 12:52 am | Cevapla

  2. SAZI CALAN TELDUR, AVA GELIN GELEN ELDUR

    Yorum tarafından UMMAT — Şubat 27, 2009 @ 10:54 pm | Cevapla


RSS feed for comments on this post. TrackBack URI

Yorum bırakın

WordPress.com'da ücretsiz bir web sitesi ya da blog oluşturun.